Snowboard Nasıl Seçilmeli

SNOWBOARD NASIL SEÇİLİR? 

Dünyadaki snowboard yapan kişi sayısı hızla artmaya devam ediyor. Özellikle çocuk ve gençler arasında yaygın olsa da her yaş ve düzeydeki insanın büyük bir zevkle ve de gittikçe artan bir şekilde keyfine vardığı bir spor snowboard.

Özellikle snowboarda yeni başlayanların kafası karmaşık gibi görünen malzeme seçenekleri ve terimler ile karışabiliyor. Bu rehber ile yalın bir dilde snowboard malzemesi seçiminin püf noktaları ve seçimde dikkat edilmesi gereken temel faktörler hakkında bilgi alabilirsiniz.

Öncelikle ne tür (diğer bir değişle hangi stil) board yapmak istediğinize karar vermek üzere aşağıdaki board kategorilerini inceleyin. 

Board Kategorileri (Stilleri/Tipleri)

Temel olarak üç kategori vardır:

1. Freestyle (Serbest Stil): Bu boardlar rampadan havaya uçmak, atlamak, hareketler denemek, half-pipe ve snow parklarda board yapmak için tasarlanmıştır. Yumuşak ve kısadır, dolayısıyla çabuk dönüş başlatılabilir ve manevra kabiliyeti yüksektir. Dengeli olması bakımından geniştir. Bunun yanında yüksek hızlar için yeterince sert ve stabil değildir. Hava hareketleri için tasarlanmış olsa da diğer arazilerde de kullanılabilir. Genellikle her iki yöne de kayılabilir. Bozuk kar için daha uygun uzun burunlu çeşitlerinin yanı sıra burun ve kuyruğunun birbirinin aynısı olan, hem öne hem geri doğru kayılabilen, ve yeni başlayanlar arasında popüler olan çeşitleri de bulunur. Yumuşak bağlama ve yumuşak ayakkabı ile kullanılır.

2. Freeride: Diğer bir adı dağın her bölümünde board yapmak anlamına gelen "all-mountain"dır. Adından da anlaşılacağı gibi her tür arazi (pist içi veya dışı) ve kar koşulunda board yapmak isteyenler için uygun çok yönlü bir boarddur. Genellikle orta derecede kalkık burun ve kuyruğu vardır ve her iki yöne doğru da kayılabilir. Freestyle boardlara göre daha uzun, dar ve serttirler. Yumuşak bağlama ve yumuşak ayakkabı ile kullanılır. En popüler ve yeni başlayanlar için de çok uygun bir boarddur. Bu kategori içerisinde "Backcountry" (veya "extreme") adı verilen bir alt kategori vardır. Backcountry boardlar her iki yöne de kayılabilen ve daha çok bol kar/ezilmemiş piste göre tasarlanmış boardlardır.

3. Alp Stili: Özellikle sert ve ezilmiş pistte hızlı kaymak ve hassas dönüşler yapabilmek için tasarlanmışlardır. Plaka (sert) bağlama ve sert ayakkabı ile kullanılır. En sert ve en dar board sınıfıdır. Burunu eğimli, kuyruğu düzdür ve freeride ve freestyle'dan daha stabildir. İki alt gruba ayrılır:

• Yarış boardu:Yüksek hız, yarışlar ve hassas dönüşler için uygundur.
• Freecarve board: Yarış boardu kadar sert ve tepkili olmasa da, değişik arazi koşullarında kullanılabilir. Daha çok yüksek hız ve ezilmiş pistler için tasarlanmış performans boardudur.

Bayan ve Çocuk Boardları Hakkında
Boardlarda erkek, bayan ve çocuk modelleri bulunabilmektedir. Bayan ve çocuk boardları genellikle erkek boardlarına göre daha hafif, yumuşak, kısa ve dardır. Bu sayede genellikle erkeklerden daha hafif ve güçsüz olan bayan ve çocukların boardu orta yerinden esnetebilmeleri ve kenar üzerinde dönüşü tamamlayabilmeleri kolaylaşır.

Board Düzeyiniz

• Yeni Başlayan: Yeni başlayanlar, düşük eğimde yavaş kaymayı tercih edenler.
• Orta Düzey: Temel board yeteneklerine sahip, ileri düzey (siyah) pistler dışında bir çok arazi ve kar koşullarında oldukça kontrollü kayabilen boardcular.
• İleri düzey: Buzlu, dik, bol kar, parçalı ve benzeri her tür koşulda, ileri düzey (siyah) pistlerde, ve yüksek hızlarda kontrollü kayabilen boardcular ve yarışçılar.

Board Boyu Ne Olmalı? 
Uygun board boyunun belirlenmesi, boyunuz, kilonuz, board düzeyiniz, ve amaçlanan performansa bağlıdır. Boy, kilo ve board düzeyiniz arttıkça önerilen board boyu da artar. Uzun boardlar yüksek hızlarda daha dengeli ve kararlıdır, düşük hızlarda manevra kabiliyeti kısa kayaklara göre daha düşüktür. Kısa boardlar yüksek hızlarda daha kararsızdır, düşük hızlarda manevra kabiliyeti yüksektir.

Genel olarak board uzunluğu çeneniz ile burununuz hizası arasında olmalıdır. Normalden ağırsanız veya daha çok bol karda kayıyorsanız yüzerliliğinizi artırmak için daha uzun, normalden hafifseniz veya daha çok ezilmiş/sert pistlerde kayıyorsanız yüzerliliğinizi azaltmak için daha kısa bir board seçin.

Board Terimleri

Carving:
"Carving", kavisli bir dönüşünün İngilizce adıdır. Carving deyince akla herhangi bir board dönüşünden çok tercih edilen bir dönüş gelir. Bu dönüşte, boardun kavisli kenarı kar ile bütünüyle temas halindedir. Dönüş sırasında yana kayma, yerden kar kaldırma neredeyse hiç yoktur. Maksimum hız ve kontrol ile en verimli dönüş tekniğidir. Carving dönüş yeni stil boardlarda eski boardlara göre daha kolay gerçekleşir çünkü yeni boardlarda boardun kenar kesimi daha büyüktür (kenar kesim yarıçapı daha küçüktür).

Kenar Kesimi:
Kenar kesimi milimetre cinsinden bir boardun burun, bel ve kuyruk genişliği arasındaki farktır. Boardun profilinde görülen kavisdir. Kenar kesimi küçük olan boardlarda dönüş sırasında boardun kenarını bütünüyle kar ile temas ettirip dönüş yapmak daha fazla çaba ve tecrübe ister. Diğer taraftan, büyük kenar kesimli boardlarda hafif bir basınç uygulanarak kenar üzerine yatırılabilir.

Kenar Kesim Yarıçapı:
Kenar kesim ve kenar kesim yarıçapı terimleri boardun nasıl döneceğini açıklamak için kullanılır fakat aslında birbirinin zıttıdırlar. Kenar kesim yarıçapı boardun kenarına teğet yerleştirilen hayali bir dairenin yarıçapıdır. Metre cinsinden ölçülür. Kenar kesimi ne kadar büyükse (derinse), bu daire (dolayısıyla yarıçapı da) o kadar küçüktür. Diğer bir değişle kenar kesim yarıçapı boardun kenarı üzerine yatırıldığında yapacağı dönüşün büyüklüğüdür.

Etkin Kenar: Etkin kenar boardun kar ile temas eden bölümüdür. Kenar ne kadar uzunsa yüksek hızlarda o kadar stabilite vardır ve kenarlar o kadar iyi tutar. Etkin kenar ne kadar kısaysa spin ve dönüşler o kadar kolay başlatılır.

Dönüş Tipi:

• Daha çok kısa dönüşler yapmayı tercih ediyorsanız, derin kenar kesimli (kenar kesim yarıçapı küçük) boardları tercih edin.
• Orta büyüklükteki dönüşler için orta büyüklükte kenar kesimli boardları,
• Büyük dönüşler veya yarışlar için küçük kenar kesimli boardları tercih edin.
• Tümseklerde (bombe) kaymak için küçük kenar kesimli boardlar uygundur çünkü dönüşlerin çoğu kar üzerinde değil havada yapılır.

Board Genişliği: Board Genişliği: Boardun bel genişliği (bağlamaların altındaki genişlik) boardun değişik koşullarda davranışını belirler. Yumuşak, derin kar veya toz kar daha fazla yüzerlilik gerektirir, bu koşullar için geniş bel genişliği uygundur. Ezilmiş/sert pistler daha az yüzerlilik gerektirir, bu koşullar için daha dar board genişliği uygundur. İdeal olarak ayakkabının burunu ve arkası boardun kenarları ile aynı hizada olmalıdır. Küçük bir miktar burunun dışarı taşması sorun çıkarmaz ama taşma çok olursa dönüşler sırasında ayağınızın burnu (veya arkası) kara saplanır ve dönüş kontrolünüzü büyük ölçüde etkiler. Ayağı 44 numaradan büyük olanlarda ayak standard genişlikteki bir boardun kenarlarından dışarı taşabilir. Bunu önlemek için ayakkabıyı boarda yaklaştıracak şekilde board üzerindeki duruş açısını artırabilirsiniz, veya büyük ayağa sahip olanlar için tasarlanmış daha geniş bir board satın alabilirsiniz. Ayağınızın burnu veya topuğu kenarlardan çok uzak kalırsa boardu kenarları üzerine yatırmanız güçleşir, aşırı kuvvet uygulamak zorunda kalırsınız.

Esneklik: Bir boardun esnekliği, veya boyutsal sertliği, nerede ve nasıl kayılabileceğini büyük ölçüde etkiler. Esnekliği sert olan boardlar yüksek hızlarda ve ezilmiş sert yüzeylerde oluşan şokları emebilirler. Bu tür boardlar yarış pistleri gibi sıkıştırılmış sert zeminlerde hızlı kayan ileri düzey boardcular için tasarlanmıştır. Sert boardlarda doğru dönüş tekniği uygulayabilmek daha çok beceri gerektirir. Daha esnek bir board daha yavaş hızlarda dönebilir, ve daha kısa dönüşler yapabilir. Orta sertlikteki boardlar orta düzey boardcular, yumuşak esneklikteki boardlar da yeni başlayanlar veya snowboard parkları, half-pipe'lar ve benzeri atlama/hava hareketleri yerlerini tercih edenler için uygundur. Boardların esnekliklerini onları yerde dik dururken orta yerinden itip esneterek karşılaştırabilirsiniz.

SNOWBOARD'UN YAPISI 

Çekirdek: Boardun merkezinde bulununan ve boardun diğer kısımlarının etrafına inşa edildiği elemandır. Tahta ve köpük çekirdekte en sık kullanılan materyallerdir. Tahta; tepkilidir ("canlı" hissi verir), fakat ağır ve pahalıdır. Köpük; hafif ve ucuzdur, fakat daha az tepkilidir.

Board üretiminde temel olarak 2 yapı vardır:

• Lamine veya "tabakalı" yapıda çekirdeğin üstüne ve altına fiberglas tabakalar yapıştırılır. Boardun kenarları "kenar duvar" adı verilen ayrı bir kaplama ile kapatılır. Dezavantajı, ağır olmasıdır.
• Kapsül yapıda çekirdeğin etrafına boardun üstünü ve kenarlarını (çelikler dahil) örten ve tek parçadan oluşan fiberglas bir yapı giydirilir, kenarların ayrıca kaplanmasına ihtiyaç kalmaz. Temel yük taşıyıcı eleman çekirdek değil kapsül olduğundan kenarlar üzerine daha doğrudan basınç aktarılabilir, dolayısıyla bütün kar koşullarında daha iyi kenar tutuşu ve dönüş kabiliyeti sağlanır. Tabakalı yapıya göre daha hafiftir. 
• Rim yapıda çekirdek etrafına poliüretan enjekte edilir. Dayanıklı ve esnek bir yapıdır. Genellikle yeni başlayan düzeyindeki ve kiralık boardlarda kullanılır.

Taban: Tabanlar genellikle polietilenden yapılır. Temelde iki çeşit taban bulunur. Daha ucuz kayaklarda kullanılan "extruded" adı verilen tabanlar plastik eritilerek elde edilir. Bu tip tabanlar daha ucuzdur, sık waxlanması gerekmez ve tamiri kolaydır, fakat wax'ın etkisi kısa sürer ve kuru/soğuk veya çok ıslak koşullarda performansı düşüktür. Daha pahalı kayaklarda kullanılan "sintered" adı verilen tabanlar yüksek basınçta plastik tozu sıkıştırılarak elde edilir. Bu tip tabanlar hızlı, dayanıklı ve serttir, wax'ı daha iyi tutarlar, fakat daha pahalıdır, tamiri daha zordur ve oksitlenmeleri önlemek için sık waxlanmaları gerekir.